در ویژه نامه همایش «بزرگداشت عالم مجاهد آیت الله حاج ملّا علی کنی» در تاریخ 21/10/1390،
اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران و مؤسّسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
باسمه تعالی
حمایت های حاج ملّاعلی کنی از فقرا و ایتام
سخاوت درختی است اندر بهشت که یزدانش از حکمت محض کِشت
«اسدی طوسی»
آیت الله کنی آن مرد خدا عاشق ایثار و سخا بود. آنچه را که قادر قایم به او بخشید یکسره
بی منّ و اذی در راه خدا داد. چشمه های احسان از دستان پرمهرش می جوشید. مخارج نسخه بیماران بی بضاعت را پرداخت می نمود. از دیدن چهره رنگ پریده یتیمان و بینوایان به خود
می لرزید و در رفع نیاز آنان خود را مسؤول می دانست. چه بسیار دانشمندان و عالمان دین که دست غدّار روزگار عرصه زندگی را بر آنان تنگ ساخته بود، از احسان و انعامش برخوردار شدند. او از جمله افرادی نبود که پس از گذراندن دوران سخت و تنگدستی و رسیدن به مال و منال، افسار اختیار رها کرده و دولت نورسیده، آنان را مقهور خود سازد.
یارب این نودولتان را بر خر خودشان نشان کاین همه ناز از غلام ترک و استر می کنند
* * *
در تنگنای حیرتم از نخوت رقیب یارب مباد آنکه گدا معتبر شود
«حافظ»
او از جمله ی تازه به دوران رسیده ها نبود که زر و زیورهای زندگی آنان را غرق خود سازد و همه ی آن تنگ دلی ها و کمبود معیشت گذشته را به باد نسیان بسپارند و همچون آن روباهی که در خُم رنگ می رود و خود را به رنگ طاووس درآورده و در خودشیفتگی و خیالهای خام
می پندارد که همانا طاووس است و دامن کشان از کنار دیگر حیوانات می گذرد «که : منم طاووس علّیین شده»، با تَفرعُن و تَبختُر به دیگران بنگرد، بلکه ملّای بلندنظر و سخی طبع آیت اله کنی پس از آنکه درهای آسمان به رویش گشوده شد و از باران رحمت الهی نوشید و تهیدستی رخ برتافت، هرگز محرومان را از یاد نبرد و در اِزای روزی رسیده «... و اَحسِن کَما اَحسَنَ اللهُ اِلَیک...» (بخشی از آیه 77 سوره قصص) و «... مِمّا رَزَقناهُم یُنفِقون» (بخشی از آیه 3 سوره بقره) را سرلوحه امور زندگی خود قرار داد. او با تأسّی از کتاب حکمت حکیم «فی سبیل الله در انفاق اموال خویش
بی منّت و آزار کوشید» (بخشی از آیه 262 سوره بقره) و نیز در پیروی از علی (ع) در «لیل و نهار و سرّ و علانیه» (بخشی از آیه 274 سوره بقره) بی هیچ خوف و بیم از آینده و اندوه گذشته میوه درخت دهِش و داد او به دادِ دلشکستگان و مسکینان رسید و آنان از آن برخوردند.
نیم نانی گر خورد مرد خدای بذل درویشان کند نیمی دگر
«سعدی»
خدمات عمومی و عام المنفعه حاج کنی ساخت آب انبار و کاروانسرا بود که به منظور آسایش قافله ها بنا کرد.
نمُرد آنکه مانَد پس از وی به جای پُل و خانی و خان و مهمان سرای
هـر آن کـو نمانـد از پسش یادگار درخـت وجـودش نـیــاورد بــار
وگـر رفت و آثـار خیـرش نمانـد نشاید پسِ مرگش الحمـد خوانـد
«سعدی»
کنی، سلیمان وار ساده زیست و ثروت و مُکنت هرگز از سخاوت طبع و گشاده دستی او نکاست. او به دولت رسید و مست نگردید و هر چه داشت در طبق اخلاص نهاد و به بندگان نیازمند اهدا نمود. او عبارت ارزشمند «یقیمون الصّلات و ینفقون» را که در پی یکدیگر در جای جای کتاب کریم وحی به کار رفته، خوانده و نظرگاه خود قرار داده بود. از آن روزی بیم داشت که «ذخیره طلا و نقره و انفاق نکردن آنها فی سبیل الله در این دنیا داغی خواهد بود بر پیشانی بخیلان و ممسکان در آن دنیا» (آیات 34 و 35 سوره توبه)، از این رو با بذل و بخشش برگ عیشی به گور خویش فرستاد و به شکرانه اعطای الهی انفاق نمود.
نه خواهنده ای بر درِ دیگران به شکرانه خواهنده از در مَران
«سعدی»
کنی به خوبی این آیه الهی را که می فرماید : «... و یَجزیَ الّذینَ اَحسَنوا بِالحُسنا» (بخشی از آیه 31 سوره نجم) مدّ نظر داشت و نیز می دانست که «مَثَل آنان که مال خود را در راه خدا انفاق کنند همانند دانه ای است که از یک دانه هفت خوشه بروید و در هر خوشه صد دانه باشد و خدا از این مقدار نیز بر هر که خواهد بیفزاید» (آیه 261 سوره بقره).
پس، از دریای احسانش افراد درمانده و بینوا به نوایی رسیدند و سیراب شدند.
سخاوت زمین است و سرمایه زرع بده کاصل خالی نماند ز فرع
«سعدی»
بـه داد و دِهِـش گیتـی آبـاد دار دل زیردستـان خود شـاد دار
سخنان سعادت آفرین سَرور مردان سخی، علی (ع) که «اِنّما سادة اهل الدّنیا والآخرت الاجواد» و «عادتِ الکرام الجود» را آویزه گوش و هوش خود ساخته بود و روزی رسیده رازق را بین نیازمندان بذل و بخشش می نمود. سرپرستی از مستمندان و یتیمان نشانگر آن است که او در جرگه مُکرمین می باشد و مصداق کامل کلام کمال بخشِ شایسته ترین مردان خدا امیرالمؤمنین است که فرمود : «کافل الیتیم و المسکین عندالله مِن المُکرِمین».
هیچ بی نوایی ناامید و مأیوس از سرای او بازنگشت و دست رد بر سینه هیچ دلشکسته ای نزد چرا که می دانست دل شکستن هنر نمی باشد.
دل زیردستان نباید شکست مبادا که روزی شوی زیردست
«سعدی»
ای انسانها همچون آیت الله ملاعلی کنی از درخت عاطفه و احسان خویش میوه های ایثار، نثار مفلسان و مستمندان کنید. آنچه از روزی، آن رزّاق علی الاطلاق بر شما می پاشد در
طبق های اخلاص گذاشته و به حاجتمندان اهدا نمایید. دسته دسته شکوفه های عشق و انفاق به نیازمندان تقدیم کنید و مانند آیت الله کنی بذر نیکوکاری بپاشید تا گل های معنویت برایتان شکفته گردد و آیندگان از شما تقدیر کنند. کویر دلهای تنگ دستان تشنه آب زلال بذر و احسان شماست. نوای «حیّ علی خیرالعمل» را در اذان و اقامه به گوش جان بشنوید و به آن عمل کنید و پیش از آنکه خواهنده ای شرمگین دست نیاز به سویتان دراز کند، پیش دستی کنید و نگذارید به آبرو و شخصیّت انسانی او لطمه ای وارد شود. سبد سخاوت را از میوه مهر و محبّت پر کنید و آرزومندان را به آرزوی خود برسانید.
شنیده ام که بهشت آن کسی تواند یافت کـه آرزو برسـانـد بـه آروزمنـدی
«شهید بلخی»
کنی وار «انّ الله یَأمُرُ بالعَدلِ و الاِحسان» آینه نگاهتان باشد و گامهایتان جهت یاری، راه دارالایتام ها و پرورشگاه ها را بِسپَرَد. دلهای خسته را از پرتو خورشیدِ بخشش خود روشن کنید و از باران رحمت و نعمتی که آفریدگار به شما ارزانی داشته است، دلهای درمانده را بیابان زدایی کنید که اگر انسانهای دولتمند شیوه ی حاج علی کنی را در این مورد به کار برند چندی نمی گذرد که دیو فقر و افلاس در گرداب فنا غرق و در مرداب نیستی سرنگون می گردد و میلیون ها انسان گرسنه جهان از نعمت های زندگی بهره مند و برخوردار می گردند.
من ا... التّوفیق
زهرا خلفی ـ عضو هیأت علمی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
برگرفته از منابع زیر :
- غررالحکم، ج1، ص 297، ج11 و ج2، ص 493، ج12
- نقباء البشر، ج3، ص 1505
- غررالحکم، ج2، ص 575، ح32
- معارف الرجال، ج 2، ص 112
- مجله پيام انقلاب، ش 71، ص 44
- نامههاي سياسي دهخدا، ص 103
- نخبه سيفيّه، محمدعلي قورخانچي صولت نظام، ص 65
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط:
مقالات ،
حمایت های حاج ملّاعلی کنی از فقرا و ایتام،
،
:: برچسبها:
حمایت های حاج ملّاعلی کنی از فقرا و ایتام,